Uzman Dil ve Konuşma
Terapisti
(Dil ve Konuşma Patoloğu) Kimdir?
Dil
konuşma ve yutma bozuklukları alanlarında hizmet veren 4 yıllık lisans
eğitimi
sonrasında 3 yıllık dil ve konuşma patolojisi / terapistliği alanındaki
yüksek
lisans eğitimini almış ve yüksek lisans
eğitimini akredite eden kuruluşun belirlediği sayıda klinik
çalışmayı yapmış
olan meslek mensubudur.
Hangi
Alanlarda Çalışır? **Konuşma
bozuklukları alanında artikülasyon bozuklukları, akıcılık
bozuklukları
(kekemelik, hızlı bozuk konuşma), rezonans ve ses bozuklukları. Artikülasyon
(sesletim) bozuklukları konuşma seslerinin ediniminde
gecikme hatalı seslerin kullanımı şeklinde tarif edilebilecek doğuştan
fiziksel
sorunlar nedeniyle (dudak damak yarığı, işitme engeli, down sendromu
gibi
sorunlar nedeniyle) veya nedeni belli olmaksızın ortaya çıkan
fonksiyonel
bozukluktur. Artikülasyon
bozukluklarının tanılanmasında Türk diline uygun olarak
geliştirilmiş Türkçe
Sesletim Sesbilgisi Testi uygulanır elde edilen verilerden yola
çıkılarak
çalışmalar planlanır ve uygulanır. Akıcılık
bozuklukları konuşmada ses hece ve sözcüklerin sesletiminde
normalden farklı bir paternin gözlenmesi şeklinde tanımlanabilir.
En sık
görülen türü kekemeliktir. Bu alanda 2,5-6 yaş
arasında başlayan ve devam etme
olasılığı olan kekemelik vakaları için “Lidcombe Erken
Çocukluk Dönemi
Kekemelik Programı” uygulanmaktadır. 6 yaş sonrası çocukluk ile
ergenlik
döneminde ve yetişkinlik döneminde farklı programlar
uygulanmaktadır. Ses bozukluklarının değerlendirme
ve
tedavisinde tıbbi tedavi dışında ses terapisinden de yararlanılır. Ses
hastalarının dil ve konuşma terapistine gelmeden önce Kulak Burun
Boğaz hekimi
tarafından değerlendirilerek ses bozukluğunun tıbbi tanısının koyulması
gerekmektedir. Kulak burun boğaz hekimi tarafından ameliyat edilmesi
düşünülmeyen ve terapi ile düzelebilecek
nodüllerde ses terapisi uygulanır
veya ameliyat edilecek ise
öncesi ve sonrasında terapi uygulanır. Sesini profesyonel anlamda kullanan
bireylerde ses suistimalinin önlenmesi ve ses hijyeninin
sağlanması büyük önem
taşımaktadır. Eksen Dil ve Konuşma
Merkezi'nde ses
sağlığını bozan
ortamlarda çalışan (çağrı merkezi çalışanı,
öğretmen, profesyonel ses sanatçısı
gibi), gün içinde çok konuşma gereksinimi duyan ve
ses sağlığını koruma
konusunda yeterli bilgiye sahip olmayan kişilerde ses sağlığını
oluşturmaya ve
korumaya yönelik hizmet verilir. Ses teli felçlerinde cerrahi
dışında gerek
duyulduğunda ses terapisi uygulanabilir. Tüm tanısal ve
değerlendirme işlemleri
ve ses terapileri sırasında uluslararası kullanımı olan ses analizi
teknikleri
dile ve kültüre özgü geliştirilen değerlendirme ve
ölçeklerden yararlanılır.
Bireysel özellikler göz önünde bulundurularak hasta
değerlendirilir, terapi
programı oluşturulur ve uygulanır. **Dil
bozukluklarının (sesbilgisi, biçimbilgisi, sözdizimi,
anlambilim ve
kullanıma yönelik bozukluklardan biri yada birkaçının bir
arada olduğu
bozuklukların) değerlendirilmesi ve teşhisi için
çalışılır. Sorunların
tanılanması ardından terapi planını oluşturularak terapi uygulanmaya
başlanır. Bu alana çocukluk
dönemindeki dilin farklı
alanlarında ortaya çıkan bozuklukların yanı sıra yetişkinlik
dönemindeki inme
nedeniyle ortaya çıkan (afazi) dil bozuklukları da dahil
edilebilir. Afazinin yanısıra apraxi ve dizartride de terapi
uygulanmaktadır. Bunlar hem çocukluk çağında hem de
yetişkinlerde
görülen nörolojik bozukluklara bağlı gelişebilen dil ve
konuşma bozukluklarıdır. |